خاویار انواع مختلفی دارد که از گونه‌های ماهیان خاویاری دریای خزر تولید می‌شود. این ماهیان شامل فیل‌ماهی (بلوگا)، تاس‌ماهی ایرانی (قره‌برون)، تاس‌ماهی روسی (چالباش)، ماهی شیپ و اوزون‌برون هستند. هر یک از این گونه‌ها خاویارهایی با کیفیت و قیمت‌های متفاوت تولید می‌کنند. خاویار به سه دسته اصلی طلایی، سرخ و سیاه تقسیم می‌شود که خاویار سیاه (بلوگا) گران‌ترین و باارزش‌ترین نوع آن است.
صادرات جهانی خاویار در حال رشد است، با تقاضای زیاد از کشورهای اروپایی و آسیایی. بزرگ‌ترین تولیدکنندگان خاویار در جهان، کشورهایی مانند روسیه و ایران هستند که بخش عمده‌ای از بازار جهانی را تأمین می‌کنند. در سال‌های اخیر، به دلیل پرورش ماهیان خاویاری در مناطق مختلف جهان، تولید و صادرات این محصول گسترش یافته است. برآورد شده است که صادرات جهانی خاویار به بیش از چندین هزار تن در سال برسد.
برترین صادرکنندگان خاویار در جهان
روسیه و ایران از جمله برترین صادرکنندگان خاویار در جهان هستند. روسیه با منابع طبیعی وسیع و دسترسی به دریای خزر، از مهم‌ترین تولیدکنندگان خاویار جهان است. ایران نیز با تولید خاویار باکیفیت از دریای خزر، سهم بزرگی از صادرات جهانی را به خود اختصاص داده است. به ویژه، ایران به خاطر کیفیت بالای خاویارش در بازارهای اروپایی و آسیایی بسیار محبوب است.
علاوه بر ایران و روسیه، کشورهای دیگری مانند چین، امارات متحده عربی، و فرانسه نیز به دلیل توسعه پرورش ماهیان خاویاری به رقبای مهمی در بازار جهانی تبدیل شده‌اند. این کشورها به خصوص در زمینه پرورش صنعتی و صادرات خاویار توانسته‌اند جایگاه خوبی در بازارهای جهانی پیدا کنند.
مقاصد صادراتی خاویار ایران
ایران به کشورهای مختلفی مانند آلمان، فرانسه، ایتالیا، ژاپن، امارات متحده عربی و چین خاویار صادر می‌کند. حجم صادرات خاویار ایران در سال‌های اخیر در حدود ۵.۵ تن به بیش از ۳۰ کشور بوده است. انتظار می‌رود با توسعه مزارع پرورش ماهیان خاویاری، این رقم افزایش یابد و در آینده نزدیک صادرات ایران به دو برابر برسد.
درآمد و سودآوری صادرات خاویار برای ایران بسیار چشمگیر است. به دلیل کیفیت بالای خاویار ایرانی، این محصول با قیمت‌های بالایی در بازارهای جهانی به فروش می‌رسد. علاوه بر این، خاویار یکی از لوکس‌ترین و گران‌ترین محصولات خوراکی است که باعث می‌شود صادرات آن سودآوری زیادی داشته باشد. به عنوان مثال صادرات خاویار به امارات از سودآوری بسیار بالایی همراه است.
صادرات خاویار ایران به چین
چین به عنوان یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان خاویار در جهان، یکی از بازارهای هدف اصلی برای ایران است. ایران حجم قابل توجهی از خاویار خود را به چین صادر می‌کند و این کشور یکی از خریداران عمده خاویار ایرانی محسوب می‌شود. اگرچه آمار دقیقی از میزان صادرات خاویار ایران به چین در دسترس نیست، اما با توجه به رشد تقاضای این محصول در بازار چین، حجم صادرات در حال افزایش است.
با توجه به توسعه مزارع پرورش ماهیان خاویاری در ایران و افزایش ظرفیت تولید، پیش‌بینی می‌شود که صادرات خاویار به چین در سال‌های آینده بیشتر شود. این روند نشان‌دهنده اهمیت بازار چین در برنامه‌های توسعه صادرات ایران است.
